Γιαννακοχωρίτης

Οι ξένοι «σωτήρες» εισήλθαν στην Ιρλανδία...

Στο εξής και η Ιρλανδία -μετά την Ελλάδα του Γιώργου Παπανδρέου- θα εξαρτάται μόνον από την καλοσύνη των ξένων. Το παγόβουνο από τις ζημίες των τραπεζών έχει βυθίσει έναν υπερήφανο λαό, που αντιστάθηκε στους Βρετανούς. Το μίσος για τη Βρετανία οδήγησε τη χώρα στην αγκαλιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δυστυχώς, όμως, ύστερα από 38 χρόνια της «Αιματοβαμμένης Κυριακής», τώρα η «αιματοβαμμένη» οικονομική εβδομάδα τη σύρει στην ανάμειξη ξένων «σωτήρων».

Ενα «επαχθές» Μνημόνιο προετοιμάζεται τώρα για την «κέλτικο τίγρη» που ψυχορραγεί. Η κατάσταση είναι οδυνηρή, καθώς το γεγονός πως η Ιρλανδία -όπως η Ελλάδα- είναι μέλος της Ευρωζώνης, που την υποχρεώνει να υιοθετεί ως τη μοναδική απάντηση στα δημοσιονομικά της δεινά την επαχθή διαδικασία της εσωτερικής υποτίμησης με τη μείωση μισθών και τιμών, καθώς εκλείπει βέβαια η επιλογή της υποτίμησης του νομίσματος. Κατάρρευση του τραπεζικού τομέα, σκάσιμο της φούσκας στην αγορά ακινήτων και βαθιά ύφεση της οικονομίας είναι οι εφιάλτες που αντιμετωπίζει.

Η Ιρλανδία εντάχθηκε στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) το 1973 ως το φτωχότερο έθνος και το 2008 το κατά κεφαλήν της εισόδημα ήταν το πέμπτο μεγαλύτερο παγκοσμίως! Είναι, όμως, σήμερα η χώρα που απειλείται με οικονομική καταστροφή. Τότε, οι σχέσεις του Δουβλίνου με το Λονδίνο χαρακτηρίζονταν από ένταση λόγω της βίας στη Βόρεια Ιρλανδία. Η «Αιματοβαμμένη Κυριακή» συνέβη το 1972. Η Ευρώπη έδειχνε να υποστηρίζει τις θέσεις του Δουβλίνου κι έτσι στο σχετικό δημοψήφισμα, η συντριπτική πλειοψηφία των Ιρλανδών ψήφισε υπέρ της ένταξης.

Την εποχή εκείνη, η ιρλανδική οικονομία στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στις εξαγωγές μπίρας, βουτύρου και κρέατος στη Βρετανία. Η ένταξη στην ΕΟΚ έπληξε τους παραγωγούς των παραπάνω προϊόντων. Μπορεί η κοινή αγροτική πολιτική να αύξησε τα εισοδήματα των αγροτών και των κτηνοτρόφων της χώρας, πλην όμως, η κατακόρυφη αύξηση της αξίας των καλλιεργήσιμων εδαφών μείωσε τις προοπτικές των νεαρών αγροτών. Μέχρι το 1980, το ετήσιο εισόδημα της μέσης ιρλανδικής οικογένειας είχε μειωθεί στο 1/3 εκείνου πριν από την ένταξη στους κόλπους της ΕΟΚ και η χώρα εισήλθε σε μια περίοδο μεγάλης ύφεσης. Τρεις διαδοχικές εκλογές σε λιγότερο από δύο χρόνια ανέδειξαν την αδυναμία των πολιτικών της εποχής να διαχειριστούν την παραπαίουσα οικονομία της Ιρλανδίας.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ωστόσο, η Ιρλανδία άρχισε να μειώνει τη φορολογία και ήρε τους εμπορικούς περιορισμούς σε επίπεδα κάτω από αυτά των υπολοίπων μελών της ΕΟΚ. Η οικονομία έπαψε να είναι εξαρτημένη από τη γνωστή μπίρα Guiness και άρχισε να στηρίζεται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στα φαρμακευτικά προϊόντα.

Από το 1995 έως το 2000, η ιρλανδική οικονομία αναπτύχθηκε με ταχύτατους ρυθμούς και η Ευρωπαϊκή Ενωση έγινε ο μεγαλύτερος εμπορικός της εταίρος, αγοράζοντας το 70% των εξαγώγιμων προϊόντων της χώρας. Το 2005, οι εξαγωγές προς τη Βρετανία είχαν περιοριστεί στο 17%. Από τις χιλιάδες πολυεθνικές που το 2008 πήγαν στην Ιρλανδία, λιγότερες από εκατό ήταν βρετανικές. Κάπως έτσι η ιρλανδική οικονομία «κέρδισε» το προσωνύμιο «κέλτικη τίγρη».

Ομως, η πραγματικότητα ήταν ότι η πρόοδος της ιρλανδικής οικονομίας οφειλόταν σε σημαντικό βαθμό και στα αναπτυξιακά πακέτα από τις Βρυξέλλες. Η συνολική χρηματοδότηση της Ιρλανδίας από την Ε.Ε. είχε ξεπεράσει τα 40 δισ. ευρώ. Δυστυχώς, οι ομοιότητες με την Ελλάδα είναι οδυνηρές.

Τα δύο τελευταία χρόνια, έγραψε η βρετανική «Γκάρντιαν», οι Ιρλανδοί υπέμεναν μάλλον στωικά τις δραστικές περικοπές των μισθών τους. Τα μεγάλα συνδικάτα συμβούλευαν τα μέλη τους να μη ρίχνουν πέτρες στο πλοίο γιατί θα βυθιζόταν και θα τους έπαιρνε όλους μαζί του. Η Ιρλανδία θεωρούνταν πρότυπο σε όλη την Ευρώπη για την ωριμότητα και την αποφασιστικότητα με την οποία αντιμετώπιζε τη χρηματοπιστωτική κρίση. Τα τρία τελευταία χρόνια, το εθνικό εισόδημα της άλλοτε «κέλτικης τίγρης» έχει μειωθεί κατά 17%, η μεγαλύτερη μείωση σε χώρα της Δύσης μετά την Υφεση του 1929. Τώρα, όμως, η οργή φουντώνει, κυρίως, μεταξύ των νέων ανέργων, που η μόνη τους προοπτική είναι η μετανάστευση.

Η επιδεξιότητα της Ιρλανδίας στην άντληση κεφαλαίων δεν είναι μια αρετή με χαμηλό κόστος. Κοστίζει περισσότερο να εκδίδει μια χώρα μακροπρόθεσμα αντί για βραχυπρόθεσμα ομόλογα. Και αυτό δεν μπορεί να το αντέξει.