Γιαννακοχωρίτης

Του Γιώργου Δελαστίκ
Ανησυχία προκαλούν τελευταία οι ειδήσεις από τις ΗΠΑ: κινδυνεύει, λέει, να χρεοκοπήσει η Αμερική, βυθίζοντας σε οικονομικό χάος ολόκληρο τον πλανήτη! Έχει μάλιστα και συγκεκριμένη ημερομηνία ο επερχόμενος Αρμαγεδδών - στις 2 Αυγούστου. Αν μέσα σε ένα δεκαήμερο, συνεχίζει η ιστορία, δεν συμφωνήσουν οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί ώστε η συμφωνία τους να έχει αποτυπωθεί σε νόμο του αμερικανικού κράτους πριν από τη μοιραία ημέρα της 2ας Αυγούστου 2011, πάει, καταστραφήκαμε. Τρομολαγνικές δηλώσεις ανάλογου περιεχομένου έκανε ήδη και η νεοεκλεγείσα πρόεδρος του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ: "Αν εξελιχθεί πλήρως το σενάριο για στάση πληρωμών, τότε οι επιπτώσεις θα είναι πραγματικά άσχημες όχι μόνο για τις ΗΠΑ, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία στο σύνολό της" δήλωσε χαρακτηριστικά στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο ABC, κάνοντας λόγο για "πραγματικό σοκ".


Δημοσιεύτηκε στο "Έθνος", στις 13 Ιουλίου 2011

Πονηρή η Γαλλίδα. "Αν εξελιχθεί πλήρως το σενάριο για στάση πληρωμών" τόνισε. Ξέρει τι λέει. Στις ΗΠΑ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα οικονομικό δράμα, αλλά με ένα πολιτικό μελόδραμα - ή καλύτερα με μια πολιτική φαρσοκωμωδία. Κανένας πραγματικός κίνδυνος οικονομικής χρεοκοπίας των ΗΠΑ δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ένα νομικό τρικ, το οποίο αξιοποιείται για να παίξουν οι Ρεπουμπλικανοί πολιτικά παιχνίδια!

Ας γίνουμε όμως σαφέστεροι. Στις ΗΠΑ, το Κογκρέσο καθορίζει όσο συχνά επιθυμεί με απόφασή του ποιο είναι το ανώτατο επιτρεπτό ύψος του δημόσιου χρέους. Αυτή τη στιγμή το όριο βρίσκεται στα 14,3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Η αμερικανική νομοθεσία προβλέπει ότι μόλις το χρέος υπερβεί το εκάστοτε όριο, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κηρύξει... στάση πληρωμών! Να μην πληρώνει δηλαδή μισθούς δημοσίων υπαλλήλων, συντάξεις, κρατικά αμερικανικά ομόλογα που λήγουν!

Για να μη συμβούν όλα αυτά τα τραγικά, αρκεί το Κογκρέσο να ανεβάσει το επιτρεπτό ανώτατο όριο δανεισμού πριν το ξεπεράσουν οι κυβερνώντες. Πρόκειται δηλαδή για μια γελοία υπόθεση ρουτίνας, γιατί φυσικά πάντα το Κογκρέσο παίρνει τέτοια απόφαση, έστω και την ύστατη ώρα.

Προκειμένου να αντιληφθούμε πόσο ρουτίνα είναι η υπόθεση αυτή, αρκεί να πούμε ότι το ανώτατο επιτρεπτό όριο δανεισμού του κράτους στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί τα τελευταία 10 χρόνια όχι μία ή δύο, αλλά... 10 φορές! Δεν πρόκειται για καμία "φάμπρικα" της τελευταίας δεκαετίας. Έτσι γινόταν πάντα. Τα τελευταία 50 χρόνια, από το 1962 συγκεκριμένα, έχει αυξηθεί... 74 φορές! Τόσο αστεία είναι αυτή η ιστορία.

Προς τι ο σημερινός θόρυβος, λοιπόν; Το αμερικανικό δημόσιο χρέος ήταν χθες 14,294 τρισεκατομμύρια δολάρια με όριο το 14,3! Οπου να 'ναι δηλαδή, από μέρα σε μέρα το υπερβαίνει.

Οι Ρεπουμπλικανοί προτείνουν στον Ομπάμα να περικόψει κοινωνικές δαπάνες που αφορούν την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, τα επιδόματα βοήθειας προς τους φτωχούς. Απειλούν ότι, αν δεν το κάνει, δεν θα εγκρίνουν την αύξηση του ορίου του δημόσιου χρέους και επειδή έχουν πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, σε μια τέτοια περίπτωση οι ΗΠΑ θα χρεοκοπήσουν!

Δεν πρόκειται φυσικά οι Ρεπουμπλικανοί να πτωχεύσουν τη χώρα τους. Επιδιώκουν όμως να πιέσουν τον Ομπάμα να υποκύψει σε ικανό βαθμό στις απαιτήσεις τους. Τέτοια μέτρα όμως θα αποκόψουν ακόμη περισσότερο τον Αμερικανό πρόεδρο από την εκλογική βάση των Δημοκρατικών, καθώς τα ασθενέστερα ή πιο προοδευτικά στρώματα και ομάδες έχουν ήδη απογοητευθεί από τον Ομπάμα, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες ήττας του στις προεδρικές εκλογές τον Νοέμβριο του 2012!

Το έχουν ξανακάνει το ίδιο κόλπο οι Ρεπουμπλικανοί πριν από δεκαπέντε χρόνια. Ακριβώς τη χρονιά πριν από την επανεκλογή του Μπιλ Κλίντον, το 1996. Τότε μάλιστα είχαν υποχρεώσει την κυβέρνηση Κλίντον να κατεβάσει ρολά από τις 14 ως τις 19 Νοεμβρίου 1995 και αμέσως μετά από τις 16 Δεκεμβρίου 1995 ως τις 6 Ιανουαρίου 1996!

Τότε, βέβαια, η στάση των Ρεπουμπλικανών δεν απέτρεψε την πανωλεθρία τους στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 1996 όπου ο Κλίντον σάρωσε, αλλά τώρα ελπίζουν να πάνε καλύτερα, καθώς ο Ομπάμα έχει αποδειχθεί σαφώς υποδεέστερος του Κλίντον...

Οι ΗΠΑ δανείζονται, ο κόσμος πληρώνει

Εκρηκτική είναι η αύξηση του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ τόσο σε απόλυτα μεγέθη όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ. Από 5,63 τρισεκατομμύρια δολάρια που ήταν το 2000, έχει ήδη εκτοξευθεί στα 14,3 τρισ., κοντεύει δηλαδή να τριπλασιαστεί σε έντεκα χρόνια. Από 57% του ΑΕΠ το 2000 πλησιάζει ταχύτατα το 100%. Επειδή όμως οι ΗΠΑ είναι στρατιωτικοπολιτική υπερδύναμη, με τη συγκαλυμμένη απειλή επιβολής εμπορικών αντιποίνων, η Κίνα, η Ιαπωνία, οι εξαγωγικές χώρες της ΝΑ Ασίας, τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη αγοράζουν σωρηδόν αμερικανικά ομόλογα με μηδενικά σχεδόν επιτόκια. Οι Κινέζοι έχουν ομόλογα των ΗΠΑ αξίας... 1,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, οι Γιαπωνέζοι 900 δισεκατομμυρίων, οι Νοτιοασιάτες "τίγρεις" (Ν. Κορέα, Ταϊβάν, Ταϊλάνδη) 300 δισεκατομμύρια και πάει λέγοντας! Οι Αμερικανοί δανείζονται, οι άλλοι πληρώνουν!