Η γλυστρίδα είναι πραγματικά ένα… ευεργετικό ζιζάνιο. Παλιότερα χρησιμοποιούνταν πολύ συχνά στη διατροφή των Κρητικών και προσωπικά τη χρησιμοποιώ πάρα πολύ στα γεύματα που παραθέτουμε στο πλαίσιο διεθνών συνεδρίων”.
Ο Γιάννης Αποστολάκης του Δικτύου Κρητικής Γαστρονομίας και σεφ στο ΜΑΙΧ χρησιμοποιεί κατά κόρον το φυσικό αυτό προϊόν σε φαγητά και σαλάτες, καθώς μέσα στους στόχους του Δικτύου είναι η ανάδειξη της Κρητικής διατροφής και η αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων. Ενα από αυτά είναι και η γλυστρίδα, η οποία πέρα από την ιδιαίτερη γεύση της είναι και πολύ ωφέλιμη καθώς έχει θεραπευτικές δράσεις.
“Πάει αρκετός κόσμος στον γιατρό και του λέει ότι έχει έλλειψη από ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και του συστήνει να φάει σολωμό. Μα γιατί να φας σολωμό που κοστίζει πάρα πολύ και έρχεται από πολύ μακριά και να μην προτιμήσεις γλυστρίδα που μπορείς να την έχεις στον κήπο σου, στη γλάστρα σου” αναρωτιέται ο κ. Αποστολάκης.
Ο σεφ χρησιμοποιεί το φυτό εδώ και 20 χρόνια τόσο ως σαλάτα, αλλά και σε φαγητά με δικές του συνταγές. “Σερβίρω στα συνέδρια που κάνουμε μια σαλάτα με γιαούρτι, βασιλικό, δυόσμο, λεμόνι και γλυστρίδα. Εχω ακούσει μόνο θετικά σχόλια, καθώς ο κόσμος εντυπωσιάζεται από το πόσο γευστικό είναι ένα τόσο κοινό φυτό όπως η γλυστρίδα. Γενικά, η γλυστρίδα είναι ένα παραμελημένο προϊόν του τόπου μας, με ιδιαίτερη διατροφική αξία, ιδιαιτέρως η βιολογική, που οι πρόγονοί μας την είχαν σε μεγάλη εκτίμηση και σήμερα δυσκολεύεται κάποιος να τη συναντήσει όχι μόνο στην αγορά, αλλά και πολύ περισσότερο στα εστιατόρια”.
Αναφορικά με τη γεύση του προϊόντος αυτού ο κ. Αποστολάκης σημειώνει πως “έχει μια τραγανότητα που μας αφήνει ευχάριστες μνήμες στον ουρανίσκο καθώς σκάει στο στόμα μας και οι χυμοί της πλημμυρίζουν τους γευστικούς κάλυκες, δίνοντάς μας μια αίσθηση ευφορίας. Για όλους αυτούς τους λόγους, καλό θα ήταν να υπάρχει πλουσιοπάροχα σε όλες τις σαλάτες, η γλυστρίδα σαν βάση της Κρητικής σαλάτας με τη συνοδεία παξιμαδιού και μυζήθρας ή σε συνδυασμό με ντόπιο γιαούρτι και δυόσμο ή βασιλικό ή ακόμη και να μαγειρευτεί με χόντρο, ομελέτα, χοχλιούς και πολλά άλλα”.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Οπως υπογραμμίζει ο γεωπόνος της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Χανίων κ. Παντελής Βογιατζάκης “η χρήση της γλυστρίδας ως θεραπευτικό φυτό στην Ευρώπη, το Ιράν και την Ινδία, έχει ιστορία τουλάχιστον 2.000 ετών και πιθανότατα καταναλωνόταν ως λαχανικό πολλά χρόνια πριν. Στην αρχαία Ρώμη η γλυστρίδα χρησιμοποιείτο για θεραπεία των πονοκεφάλων και της δυσεντερίας, των σκωλίκων των εντέρων και των δαγκωμάτων από σαύρες. Βέβαια τότε δεν γνώριζαν ότι είναι πλούσιο σε ω3 λιπαρά οξέα και σε αντιοξειδωτικά απαραίτητα για την υγειά. Η γλυστρίδα θεωρείτο από παλαιά σαν πολύτιμο φυτό για τη θεραπεία των προβλημάτων του ουροποιητικού και του πεπτικού συστήματος. Ανοίγει την όρεξη και έχει επουλωτικές ιδιότητες. Η διουρητική δράση της χρησιμεύει σαν ανακούφιση των ασθενειών της ουροδόχου κύστης, για παράδειγμα στη δυσκολία κατά την ούρηση. Οι γλυχρασματογενείς ιδιότητες του φυτού το καθιστούν επίσης καταπραϋντικό γιατρικό για τα γαστρεντερικά προβλήματα όπως η δυσεντερία και η διάρροια. Παλαιά στην Κρήτη καταναλώνετο ωμή με ξίδι και ήταν δροσιστική και δημοφιλής. Απαλλάσσει το συκώτι από υπεραιμία γι’ αυτό λέγανε «γλυστρίδα και νερό συκώτι δροσερό». Επίσης, παλαιά στην Κρήτη τη συνιστούσαν στους πάσχοντες από αιμορροΐδες. Κοπανισμένη επιτίθεται σε εγκαύματα. Για κάποιον που είναι αθυρόστομος και φλύαρος οι Κρητικοί λένε «Γλυστρίδα ’φαγες και γλυστρά το στόμα σου;». Ως γνωστό η βιταμίνη Ε και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα προστατεύουν πιθανώς από τον καρκίνο, τις καρδιοπάθειες και τις φλεγμονώδεις παθήσεις”.
Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Παραγωγή γλυστρίδας είναι δύσκολο να γίνει αφού βρίσκεται… παντού. Ωστόσο όταν είναι προϊόν βιολογικής γεωργίας τότε η γευστική και η θεραπευτική της αξία γίνεται μεγαλύτερη. Ο βιοκαλλιεργητής κ. Νίκος Παγιαυλάς όταν ξεριζώνει τη γλυστρίδα από τις καλλιέργειές του δεν την πετάει. Την κάνει ματσάκια και την πουλάει. “Η γλυστρίδα είναι από τα ήπια μορφής ζιζάνια. Στους κήπους που βγαίνει συνήθως ξεπατώνεται και πετιέται. Ομως σιγά - σιγά επανέρχεται στις διατροφικές μας συνήθειες και ξαναχρησιμοποιείται. Ο κόσμος το μαθαίνει και αρχίζουν να το χρησιμοποιούν αρκετές ταβέρνες σε χωριάτικες και κρητικές σαλάτες αντί για σταμναγκάθι. Το γνήσιο σταμναγκάθι βγαίνει για 2-3 μήνες, τον υπόλοιπο χρόνο είναι καλλιεργήσιμο, ενώ η γλυστριδα ειδικά όταν είναι βιολογική είναι πραγματικά φυσική. Είχα κάνει μια αναφορά στο φυτό αυτόσε ραδιοφωνική εκπομπή και με εξέπληξε το ενδιαφέρον του κόσμου ειδικά στα χωριά, όπου παλιά τη χρησιμοποιούσαν αντί για λεμόνια” εξηγεί ο κ. Παγιαυλάς.
Παραγωγή γλυστρίδας είναι δύσκολο να γίνει αφού βρίσκεται… παντού. Ωστόσο όταν είναι προϊόν βιολογικής γεωργίας τότε η γευστική και η θεραπευτική της αξία γίνεται μεγαλύτερη. Ο βιοκαλλιεργητής κ. Νίκος Παγιαυλάς όταν ξεριζώνει τη γλυστρίδα από τις καλλιέργειές του δεν την πετάει. Την κάνει ματσάκια και την πουλάει. “Η γλυστρίδα είναι από τα ήπια μορφής ζιζάνια. Στους κήπους που βγαίνει συνήθως ξεπατώνεται και πετιέται. Ομως σιγά - σιγά επανέρχεται στις διατροφικές μας συνήθειες και ξαναχρησιμοποιείται. Ο κόσμος το μαθαίνει και αρχίζουν να το χρησιμοποιούν αρκετές ταβέρνες σε χωριάτικες και κρητικές σαλάτες αντί για σταμναγκάθι. Το γνήσιο σταμναγκάθι βγαίνει για 2-3 μήνες, τον υπόλοιπο χρόνο είναι καλλιεργήσιμο, ενώ η γλυστριδα ειδικά όταν είναι βιολογική είναι πραγματικά φυσική. Είχα κάνει μια αναφορά στο φυτό αυτόσε ραδιοφωνική εκπομπή και με εξέπληξε το ενδιαφέρον του κόσμου ειδικά στα χωριά, όπου παλιά τη χρησιμοποιούσαν αντί για λεμόνια” εξηγεί ο κ. Παγιαυλάς.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Σύμφωνα με τη διδάκτορα Ιατρικής και πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής Διατροφής του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ κας Άρτεμης Σιμοπούλου η μεγάλη περιεκτικότητα σε ωμέγα 3-λιπαρά οξέα, κάνει τη γλυστρίδα ιδιαίτερα ωφέλιμη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οπως επισημαίνει η κα Σιμοπούλου στα γραπτά της “οι παραδοσιακές κοινωνίες τη χρησιμοποιούσαν για να θεραπεύουν πολλά από τα προβλήματα υγείας που σήμερα καταπολεμούνται από τα λιπαρά οξέα ωμέγα-3 και στα οποία συμπεριλαμβάνονται οι φλεγμονές, τα προβλήματα στην καρδιά, οι στομαχικές διαταραχές, ο πόνος και ο πυρετός. Παραδείγματος χάρη, ο Θεόφραστος (372-287 π.Χ.), ο πατέρας της βοτανικής, συστήνε τη γλυστρίδα ως φάρμακο για την καρδιακή ανεπάρκεια, το σκορβούτο, τον πονόλαιμο, τον πόνο στα αφτιά, το οίδημα στις αρθρώσεις και την ξηροδερμία… Η γλυστρίδα είναι γεμάτη από ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Εκατό γραμμάριά της περιέχουν 400 χιλιοστογραμμάρια ωμέγα-3, του φυτικού λιπαρού οξέος που συναντάται στο φυτικό βασίλειο και ονομάζεται άλφα-λινολενικό ή LΝΑ - διαθέτουν δηλαδή δεκαπέντε φορές περισσότερα ωμέγα-3 από ό,τι τα περισσότερα μαρούλια που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Και επιπλέον είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Μια μερίδα γλυστρίδας καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνη Ε και παρέχει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Ο, Β-καροτένιου και γλουταθειόνης. Συνειδητοποίησα ακόμα ότι οι ανακαλύψεις μου με οδηγούσαν στο συμπέρασμα πως τόσο η γλυστρίδα όσο και άλλα παρόμοια άγρια φυτά θα πρέπει να συνεισέφεραν ένα σημαντικό ποσοστό LΝΑ και αντιο-ξειδωτικών στο διαιτολόγιο των πρώτων ανθρώπων”.
Σύμφωνα με τη διδάκτορα Ιατρικής και πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής Διατροφής του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ κας Άρτεμης Σιμοπούλου η μεγάλη περιεκτικότητα σε ωμέγα 3-λιπαρά οξέα, κάνει τη γλυστρίδα ιδιαίτερα ωφέλιμη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οπως επισημαίνει η κα Σιμοπούλου στα γραπτά της “οι παραδοσιακές κοινωνίες τη χρησιμοποιούσαν για να θεραπεύουν πολλά από τα προβλήματα υγείας που σήμερα καταπολεμούνται από τα λιπαρά οξέα ωμέγα-3 και στα οποία συμπεριλαμβάνονται οι φλεγμονές, τα προβλήματα στην καρδιά, οι στομαχικές διαταραχές, ο πόνος και ο πυρετός. Παραδείγματος χάρη, ο Θεόφραστος (372-287 π.Χ.), ο πατέρας της βοτανικής, συστήνε τη γλυστρίδα ως φάρμακο για την καρδιακή ανεπάρκεια, το σκορβούτο, τον πονόλαιμο, τον πόνο στα αφτιά, το οίδημα στις αρθρώσεις και την ξηροδερμία… Η γλυστρίδα είναι γεμάτη από ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Εκατό γραμμάριά της περιέχουν 400 χιλιοστογραμμάρια ωμέγα-3, του φυτικού λιπαρού οξέος που συναντάται στο φυτικό βασίλειο και ονομάζεται άλφα-λινολενικό ή LΝΑ - διαθέτουν δηλαδή δεκαπέντε φορές περισσότερα ωμέγα-3 από ό,τι τα περισσότερα μαρούλια που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Και επιπλέον είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Μια μερίδα γλυστρίδας καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνη Ε και παρέχει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Ο, Β-καροτένιου και γλουταθειόνης. Συνειδητοποίησα ακόμα ότι οι ανακαλύψεις μου με οδηγούσαν στο συμπέρασμα πως τόσο η γλυστρίδα όσο και άλλα παρόμοια άγρια φυτά θα πρέπει να συνεισέφεραν ένα σημαντικό ποσοστό LΝΑ και αντιο-ξειδωτικών στο διαιτολόγιο των πρώτων ανθρώπων”.
ΧΟΧΛΙΟΙ ΜΕ ΓΛΥΣΤΡΙΔΑ ΚΑΙ ΧΟΝΤΡΟ
Υλικά: Χοχλιούς (σαλιγκάρια) περίπου 500 γρ., γλυστρίδα 1 μάτσο, χόντρο 150 γρ., ντομάτες ώριμες 3 τεμ., δάφνη 2 φυλ., κρεμμύδια 2 τεμ., κρασί κόκκινο 150 ml, ελαιόλαδο 50ml, αλάτι, πιπέρι.
Εκτέλεση: Πλένουμε και ζεματίζουμε τους χοχλιούς, τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι, προσθέτουμε τους χοχλιούς. Σβήνουμε με το κρασί αφού εξατμιστεί το οινόπνευμα προσθέτουμε της ντομάτες που έχουμε πέρασει από τον τρίφτη και μετά τη δάφνη, το αλάτι, το πιπέρι, τη γλυστρίδα χονδροκομμένη, λίγο νερό. 10 λεπτά πριν το τέλος προσθέτουμε τον χόντρο.
.png "English"){kind=small}
0 σχόλια