Στο τραπέζι νέο «κούρεμα» του χρέους
Το καυτό θέμα της αναγκαίας ελάφρυνσης εκ νέου του ελληνικού χρέους ανοίγει η κυβέρνηση,
επικαλούμενη την πολύ υψηλότερη, σε σχέση με τις προβλέψεις, ύφεση και τον εκτροχιασμό που προκαλεί στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και μείωσης του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα.
Το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί φέτος κατά 6,7% ή και περισσότερο, υποχωρώντας με ρυθμό πολύ υψηλότερο σε σχέση και με τις αναθεωρημένες προβλέψεις της τρόικας και ακυρώνοντας την εκτίμηση για σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας από το 2013.
Ο εκτροχιασμός της ύφεσης, σε σχέση με τις προβλέψεις, τινάζει στον αέρα την «αριθμητική» του τελευταίου πακέτου διάσωσης της Ελλάδας, τους στόχους δημοσιονομικής προσαρμογής που προβλέπει το μνημόνιο ΙΙ και κυρίως την πρόβλεψη ότι το ελληνικό χρέος θα καταστεί βιώσιμο το 2020, υποχωρώντας κάτω του 120% του ΑΕΠ.
Για να αντιμετωπιστούν οι παραπάνω επιπτώσεις, η κυβέρνηση ζητά παράταση του μνημονίου τουλάχιστον έως το 2016 και θέτει, εμμέσως πλην σαφώς, εκ νέου θέμα ελάφρυνσης του χρέους.
Δύο είναι, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, οι εφικτοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να υπάρξει η αναγκαία ελάφρυνση του χρέους.
Ο πρώτος αφορά την υπαγωγή της Ελλάδας στο καθεστώς απευθείας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον EFSF-ESM. Για να συμβεί, όμως, αυτό η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει τώρα στην ανακεφαλαιοποίηση με επιβάρυνση του δημοσίου χρέους, προσβλέποντας σε αναδρομική ισχύ της απόφασης, εφόσον αποσπάσει έως το 2013 δύο τουλάχιστον σερί θετικές αξιολογήσεις από την τρόικα.
Για να φέρει πραγματική ελάφρυνση στο χρέος η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον μηχανισμό στήριξης θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο μηχανισμός θα αναλάβει και την ενδεχόμενη ζημία από τη μη ανάκτηση κεφαλαίων. Αυτό προς το παρόν δεν έχει γίνει, ενώ εκδηλώνονται ήδη αντιδράσεις στο εξωτερικό για μια τέτοια εξέλιξη.
Η «χασούρα» της ανακεφαλαιοποίησης στον EFSF
Το θέμα έθεσε από την ελληνική πλευρά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, ζητώντας να μην υπάρχει πρόβλεψη μεταφοράς της ενδεχόμενης ζημίας από τον EFSF-ESM στο δημόσιο χρέος του κράτους-μέλους του οποίου οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιούνται από τον μηχανισμό.
Ταυτόχρονα, ζήτησε η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον EFSF να γίνει με πολυετή ορίζοντα ανάκτησης των κεφαλαίων και όχι στον ορίζοντα των τριών ως πέντε χρόνων που προβλέπει το πρόγραμμα για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών από το Τ.Χ.Σ.
Η πολυετής διακράτηση από τον EFSF των τίτλων (προνομιούχες ή κοινές μετοχές ή ομόλογα) που θα λάβει ως αντάλλαγμα για τα κεφάλαια που θα εισφέρει είναι και το κλειδί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να μειωθούν οι αντιδράσεις.
Αν η Ελλάδα καταφέρει το 2013 να πληροί τις προϋποθέσεις αναδρομικής υπαγωγής σε καθεστώς απευθείας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών της από τον EFSF, η ελάφρυνση του χρέους θα είναι ως και 50 δισ. ευρώ (σ.σ. εξαρτάται από το ύψος των κεφαλαίων που θα χρησιμοποιηθούν), δηλαδή ως 24% του ΑΕΠ, με προβολή των σημερινών στοιχείων.
Η εφεδρεία των ελληνικών ομολόγων της ΕΚΤ
Ακόμη πιο καυτό θέμα είναι το ενδεχόμενο "κούρεμα" των ελληνικών κρατικών ομολόγων που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η κυβέρνηση Παπαδήμου είχε ζητήσει την πλήρη συμμετοχή της ΕΚΤ στο PSI+, ενώ εναλλακτικά είχε προταθεί η κεντρική τράπεζα να ανταλλάξει τα ομόλογα που αγόρασε στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης στην τιμή κτήσης με νέους τίτλους διάρκειας από 11 ως 30 χρόνια. Το αίτημα δεν έγινε δεκτό, αποφασίστηκε όμως τα κέρδη από τα ομόλογα που θα καταγράψει η ΕΚΤ να μοιραστούν στους μετόχους της, δηλαδή στα 16 κράτη-μέλη.
Τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ είναι μία από τις εφεδρείες για την αναγκαία εκ νέου μείωση του χρέους, για την οποία όμως θα υπάρξουν ισχυρές αντιδράσεις τόσο από την κεντρική τράπεζα όσο και από κράτη-μέλη της ευρωζώνης.
Πέντε τρόποι για κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού των 20 δισ. ευρώ
Το χρηματοδοτικό κενό, ύψους περίπου 20 δισ. ευρώ, που θα προκύψει από ενδεχόμενη διετή παράταση της περιόδου προσαρμογής η κυβέρνηση επιδιώκει να το καλύψει χωρίς να χρειαστεί να υπογραφεί νέα δανειακή σύμβαση, κάτι που συνεπάγεται έναν επίφοβο νέο κύκλο εγκρίσεων από τα 16 κοινοβούλια των χωρών-μελών.
Αυτό μπορεί να συμβεί με χρήση των «εφεδρειών» που προβλέπει η υφιστάμενη δανειακή σύμβαση και το πρόγραμμα εθελοντικής αναδιάρθρωσης του χρέους (PSI+).
Η Ελλάδα έχει ήδη εξασφαλισμένα δύο «μαξιλάρια». Το διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου έχει λάβει ήδη απόφαση για χρηματοδότηση με 8,2 δισ. ευρώ για την περίοδο από το 2015 έως και το πρώτο τρίμηνο του 2016, δηλαδή για ένα διάστημα εκτός αυτής που προβλέπει η δανειακή σύμβαση.
Ταυτόχρονα, το ποσοστό συμμετοχής στο PSI+ ανήλθε στο 97% έναντι πρόβλεψης 95% και επομένως προκύπτει μικρό περίσσευμα κεφαλαίων της τάξης των 4 δισ. ευρώ.
Το τρίτο μέτωπο από το οποίο μπορούν να εξοικονομηθούν κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν την επέκταση της δανειακής σύμβασης είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Τα κεφάλαια που θα δοθούν στις τράπεζες θα προέρχονται έως το 2013 και την έναρξη του μηχανισμού απευθείας ανακεφαλαιοποίησης από την υφιστάμενη δανειακή σύμβαση και θα προσμετρώνται στο χρέος.
Αν χρησιμοποιηθούν 40 δισ. ευρώ από τα ως 50 δισ. που προβλέπει η σύμβαση, προκύπτει «μαξιλάρι» στη δανειακή σύμβαση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη της χρηματοδότησης παράτασης του προγράμματος
Επιπρόσθετα, εξετάζεται αν είναι δυνατόν να καταρτιστεί ένα πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, που θα αποδώσει έως το 2017 περισσότερα από τα 19 δισ. ευρώ, τα οποία αποτελούν τον υφιστάμενο στόχο.
Τέλος, υπάρχει και η ρητή δέσμευση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αλλά και του Eurogroup για στήριξη της Ελλάδας, στη μεταβατική περίοδο από το τέλος του προγράμματος ως την επάνοδό της στις αγορές.
του Χρήστου Κίτσιου
.png "English"){kind=small}
0 σχόλια